Bizikleta-osagai eskuz apainduak
Historikoki industrializazio-eredutzat hartua, Eibarrek XX. mendearen hasieran bazituen hiru enpresa ezagun: Beistegui Hermanos (BH), GAC (Garate, Anitua eta Compañía) eta Orbea, hasiera batean arma-industria oparo eta loretsuan jardun zutenak. Hala ere, I. Mundu Gerra amaitu zenean, Eibarko armagintzak krisia izan zuen, eta horrek behartu zuen bizirauteko estrategia berriak bilatzera, eta, ondorioz, gure industria dibertsifikatzen hasi zen. Testuinguru berritzaile horretan, Beistegui Hermanos, GAC. eta Orbea, beste enpresa askok bezala eta arma-ekoizpena bertan behera utzi gabe, bizikletak ekoizten hasi ziren. Hainbat hamarkada birmoldaketan eman ondoren eta jarduera guztiz berrituta, hiru enpresa horiek arrakasta handia izan zuten merkataritzan eta ekonomian, eta hori bereziki nabarmena izan zen gerraosteko urteak igaro eta gero. Hain zuzen ere, gerraosteko indarberritze-giro hartan eta garai berrietara egokitutako industriaren goraldi eta oparotasun hartan hartu zuten Eibarko emakumeek leku garrantzitsua makinaren eta erremintaren sektorean. Hala ere, askotan ez da egon udal zerrendetan horien erregistrorik edo ordezkaritza profesionalik.
Hileko gure piezek erakusten digute emakumeek egindako lan xehearen espezializazioa, trebetasun eta gozotasun handia eskatzen zuena, aldi berean. Fileteatua edo pintaketa apaingarriak, industria-baliabide berriak direla-eta gaur egun zaharkituta dagoen artisau-dekorazioko teknikak, erakusten zituen hura integratzen zuten piezen markaren kalitatea eta ospea. Lan hori Orbea, GAC eta Beistegui Hermanos enpresetako emakumeek egiten zuten.
Horrez gain, badakigu emakumeek pintaketak egiteko prestaketa-lanak egiten zituztela, piezak muntatzen zituzten kromoztatze- eta nikeleztatze-bainuetan murgiltzeko euskarrietan, gurpilak paketatzen, muntatzen eta zentratzen jarduten zuten eta galdaketan eta forjetan ere aritzen ziren. Askotan, lana gogorra zen eta baldintza txarretan egiten zen, babes-neurririk gabe eta substantzia kutsatzaileekin lan eginez; gaur egun zeregin horiek toxiko eta arriskutsutzat ditugu. Zorionez, gaur egun, emakumeen lan-baldintzak hobetu egin dira, eta gizarte-aldaketez eta -eraldaketez ere hitz egiten da, nahiz eta gure gizartean oraindik erronka sozial eta ekonomiko garrantzitsuak dauden emakumeen egoera hobetzeko eta berdintasuna lortzeko.
Armagintzaren museoa bisitatzera animatzen zaituztegu. Bertan, Eibarko emakumeen, emakume arrunten, egileen eta gure historiaren eraikitzaileen lanari buruzko informazio gehiago izango duzue.